उपत्यकामा करिब एक दर्जन पानी उद्योगले बिक्री गर्दै आएको जारको पानी उपभोग गर्न अयोग्य प्रमाणित भएको छ। काठमाडौं महानगरपालिकाले अनुगमन गरेर नमुना संकलन गरी प्रयोगशालामा परीक्षण गर्दा मानिसले पिउन नहुने गुणस्तरहीन पानी उद्योगहरूले बिक्री गरेको पाइएको हो।
पानी उद्योगले मानव स्वास्थ्यमा गम्भीर लापरबाही गरेको पाइएपछि काठमाडौं महानगरपालिकाले ११ उद्योगबाट उत्पादन हुने पानी बिक्रीवितरणमा रोक लगाएको छ।
२२ वटा उद्योगको नमुना परीक्षण गरेकोमा ११ उद्योगका पानीको जारमा दिसाजन्य कोलिफर्म ब्याक्टेरिया भेटिएको काठमाडौं महानगरपालिकाका विभागीय प्रमुख डा. अवधेश झाले बताए। ‘पानी उद्योगले जारमा गुणस्तरहीन पानी बिक्री गर्दै आएको पाइयो,’ झाले भने, ‘कोलिफर्मले मानव स्वास्थ्यमा असर गर्छ।’
केही पानी उद्योगले मानव स्वास्थ्यमा असर पर्ने गम्भीर लापरबाही गरेको महानगरपालिकाले जनाएको छ।
कोलिफर्म ब्याक्टेरियासहितको पनीले वाकवाकी लाग्ने, हैंजा, झापाडपखालालगायत समस्या आउने चिकित्सक बताउँछन्। काठमाडौं महानगरपालिकाले नमुना संकलन गरेका २२ मध्ये ११ ब्रान्डका पानीको नमुना प्रयोगशालामा परीक्षण गर्दा ‘फिकल कोलिफर्म’ भेटिएको हो।
पानीमा कोलिफर्म भेटिनु भनेको मानिसलगायत कुनै न कुनै पशुपन्छीको दिसा मिसिनु भएको चिकित्सक बताउँछन्। कोलिफर्म एक प्रकारको ब्याक्टेरियाको समूह हो। कोलिफर्म मानिस, गाईबस्तु, चराचुरुंगीजस्ता तातो रगत भएका पशुपन्छीको दिसामा पाइन्छ। कोलिफर्म भनेको कुनै एउटा ब्याक्टेरिया मात्र नभई दर्जनभन्दा बढी ब्याक्टेरियाको समूह हो।
खाद्य पदार्थको गुणस्तर मापदण्डअनुसार प्रशोधित पिउने पानीमा कोलिफर्म शून्य हुनुपर्छ। एघारवटा उद्योगको पानीमा दिसामा पाइने तत्त्व फिकल कोलिफर्म भेटिएकाले पिउन अयोग्य भएको हो।
महानगरपालिकाले अनुगमन गरेका ५० प्रतिशत पानी उद्योगको पानी उपभोग गर्न अयोग्य हुनुले उनीहरूले मानव स्वास्थ्यमा गम्भीर लापरबाही गरेको स्पष्ट भएको उपभोक्ता अधिकार अनुसन्धान मञ्चका अध्यक्ष माधव तिमिल्सिनाले बताए। ‘पानी उद्योगले मापदण्ड पूरा नगरी प्रशोधन गर्दै आएका छन्,’ तिमिल्सिनाले भने, ‘गुणस्तरहीन पानी बिक्री गर्ने उद्योगीलाई कडा कारबाही गर्नुपर्छ।’
